Zasady Metody Montessori w Pracy z Seniorami
ZASADY MONTESSORI W PRACY Z SENIORAMI
Człowiek jest istotą zajęciową - przez całe swoje życie odczuwa potrzebę angażowania w mające znaczenie czynności. Osoby cierpiące na demencję również mają prawo brania udziału w tych wydarzeniach i aktywnościach, które sobie cenią. Warto udzielić im wsparcia po to, by mogły uczestniczyć w pełni w życiu społecznym oraz aktywnie wypoczywać. Chęć partycypacji w różnorodnych czynnościach oraz zaangażowanie w działanie stanowią wiarygodny wskaźnik jakości życia w domach seniora oraz innych instytucjach zajmujących się opieką nad seniorami.
Metoda Montessori, pierwotnie powstała z myślą o niepełnosprawnych dzieciach, okazała się być sprawdzonym narzędziem służącym do poprawy jakości życia osób starszych z zaburzeniami neurodegeneracyjnymi. Jeśli chcesz pracować ze swoją grupą podopiecznych w nurcie i w duchu Montessori, ważne, byś poznał/a 9 zasad, którymi należy się kierować.
9 Zasad Metody Montessori w Pracy z Seniorami
Kierując się zasadami Metody Montessori, personel powinien zachęcać podopiecznych do samodzielnego wykonywania tych czynności, które pozostają w zasięgu ich możliwości. Oto najważniejsze zasady tego podejścia:
- Dostosuj zadanie do zainteresowań podopiecznego. Proponowane ćwiczenie powinno mieć konkretny cel i być dopasowane do zainteresowań osoby - bez względu na to, czy jest to aktywność fizyczna, zaplanowane zajęcia, czy czynność dnia codziennego.
- Zachęć do działania. Zaproszenie do udziału w ćwiczeniu ma duże znaczenie. Jeśli osoba odmówi, spróbuj innym razem.
- Pozwól samodzielnie wybierać. Zaprezentuj dwie lub trzy opcje aktywności do wyboru. Niech podopieczny sam zdecyduje, w którym ćwiczeniu chce uczestniczyć. Rozłóż propozycje na stole i zapytaj “Co chciałabyś/chciałbyś dziś robić?”. Jeśli podopieczny ma trudności z podjęciem decyzji, możesz skorzystać z podpowiedzi - wskaż wybraną opcję i zapytaj “Może to?”, obserwując reakcję podopiecznego.
- Demonstruj. Opisz, na czym polega zadanie, dostosowując swój ton głosu, tempo oraz ilość słów do osoby, z którą pracujesz.
- Udzielaj wsparcia. Obserwuj, nad czym pracuje podopieczny lub które zadanie stara się wykonać, np. układanie puzzli, wycieranie naczyń, segregowanie przedmiotów W razie potrzeby pomagaj, ale nie zakłócaj przebiegu zadania. Nie wykonuj pracy za podopiecznego, z wyjątkiem momentu, w którym demonstrujesz, na czym polega ćwiczenie.
- Dziel się wskazówkami i podpowiedziami wizualnymi. Niektóre osoby mogą mieć trudności ze zrozumieniem tego, co mówisz. W takim przypadku możesz pokazać, na czym polega zadanie. Jeżeli dana czynność polega na sortowaniu, posegreguj kilka pierwszych elementów z kompletu i zachęć podopiecznego do kontynuowania czynności.
- Zacznij od najprostszych zadań. Jedną z ważniejszych zasad, którymi należy się kierować w doborze zajęć dla seniorów z demencją jest tzw. “skazanie na sukces”. Nie chcemy generować u naszych podopiecznych frustracji, niepokoju, złości czy obniżenia nastroju z powodu niemożności wykonania zadań. Czynność powinna zakończyć się sukcesem, dlatego warto zacząć sesję od prostych ćwiczeń. Jednocześnie miej na uwadze, że jeżeli czynność jest banalna, podopieczny może się nią szybko znudzić. W takim przypadku zaproponuj jakieś inne ćwiczenie. Podopieczni powinni się czuć kompetentni i docenieni.
- Podziel zadanie na mniejsze kroki. Jeżeli zachodzi taka potrzeba, podziel zadanie na mniejsze kroki. Przykład: jeśli podopieczny ma ułożyć puzzle z obrazkiem auta, powoli podnieś element przedstawiający maskę auta i poczekaj na reakcję; jeśli podopieczny wciąż się waha, ułóż element na właściwym miejscu.
- Wzmacniaj zaangażowanie. Skup się bardziej na czynności niż na efektach pracy. Pamiętaj, że to podopieczny decyduje o tym, jaką metodą powinno się wykonywać ćwiczenie. Ty jedynie dostarczasz narzędzi, żeby pomóc podopiecznym. Pochwal podopiecznego na koniec ćwiczenia i zachęć do wzięcia udziału w kolejnych.